Alisher Navoiy sh'erlari

Ushbu sahifada quyidagi she'rlarni topishingiz mumkin:

She'rning nomi	Muallif
QARO KO'ZUM	Alisher Navoiy
ORAZIN YOPQACH KO'ZIMDIN...	Alisher Navoiy
O'N SAKKIZ YOSH HAYRATLARI	Alisher Navoiy
MUBTALO BO'LDIM SANGA	Alisher Navoiy
LABLARINGKIM HAYF ERUR...	Alisher Navoiy
OSHIQ O'LDUM	Alisher Navoiy
ISTADIM	Alisher Navoiy
MENI MEN ISTAGAN KISHI...	Alisher Navoiy
KECHA KELGUMDIR DEBON…	Alisher Navoiy
KECHA KELGUMDIR DEBON…	Alisher Navoiy

QARO KO'ZUM Qaro ko'zum, kelu mardumlug' emdi fan qilg'il, Ko'zum qarosida mardum kibi vatan qilg'il. Yuzung guliga ko'ngul ravzasin yasa gulshan, Qading niholig'a jon gulshanin chaman qilg'il. Takovaringg'a bag'ir qonidin hino bog'la, Itingg'a g'amzada jon rishtasin rasan qilg'il. Firoq tog'ida topilsa tufrog'im, ey charx, Xamir etib yana ul tog'da ko'hkan qilg'il. Yuzung visolig'a yetsun desang ko'ngullarni, Sochingni boshdin-ayog' chin ila shikan qilg'il. Xazon sipohiga, ey bog'bon, emas mone' Bu bog' tomida gar ignadin tikan qilg'il. Yuzida terni ko'rub o'lsam, ey rafiq, meni Gulob ila yuvu gul bargidin kafan qilg'il. Navoiy, anjumani shavq jon aro tuzsang, Aning boshog'lig' o'qin sham'i anjuman qilg'il.

ORAZIN YOPQACH KO'ZIMDIN... Orazin yopqach ko'zumdin sochilur har lahza yosh, O'ylakim paydo bo'lur yulduz, nihon bo'lg'ach quyosh. Qut bir bodomu yerim go'shan mehrob edi, G'orati din etti nogah bir baloliq ko'zu qosh. Bu damodam ohim ifsho aylar ul oy ishqini, Subhnung bot-bot dami andog'ki aylar mehr fosh. Bo'sae qilmas muruvvat, asru qattiqdur labing, Desam og'zi ichra aytur la'l ham bor nav' tosh. Novaking ko'nglimga kirgach jon talashmoq bu ekin, Kim qilur paykonini ko'nglum bila jonim talosh. Umri jovid istasang fard o'lki, bo'ston Xizridur, Sarvkim da'b ayladi ozodaliq birla maosh. Qoshi ollinda Navoiy bersa jon, ayb etmangiz, Gar budur mehrob, bir-bir qo'ygusidir barcha bosh.

"Qaro ko'zum" g'azali Navoiyning mashhur asarlaridan biridir. Bu gazelning muhitidagi ma'noning o'qilishi va o'ziga xos qalami, sheriynik uslubi va muallifning o'qiganlarga nima berishni istaganligi haqida qisqacha tavsiflar berilgan. Bu g'azalda Navoiy sevgi, vatanparvarlik va xayol xayotning e'tiborli mavzularini ifodalaydi. Gazelda ko'zning mavjudligi o'ziga xoslik bildirib, muallif o'z qarosida bir necha mavzuni muhokama qiladi. G'azalnin rifmasi uslubiy ravishda yo'qolgan versifikatsiya qoidalari asosida yaratilgan. Sheralarning misralari o'zaro o'xshash va to'g'ri taqqoslashgan. Gazel Navoiyning "hazaj" uslubi bilan yozilgan bo'lib, har bir misra yigirma beshta harfdan iborat bo'lgan hamr shaklida yaratilgan. Gazelning ravishining tuzilishi, "hemistich" deb ataladigan uslubiy birlashma bilan aytib bermoq mumkin. Misralar izzatga solishtirilgan va o'qishchiga mazmunli xayollarni aks ettirishga intilgan. Muallifning "Qaro ko'zum" g'azaliga o'qiganlarga qanday ma'noni o'rgatishni istaganligi ko'rinadi. Gazel sevgi, yolg'on, vatanparvarlik va o'z-o'zini ko'proq sevgan narsaga oid fikrlar bilan to'ldirilgan. Navoiy o'zining ma'naviyatiga erishishga harakat qilgan o'qishchilarni o'rgatishni istagan bo'lib, ularga sevgi va tinchlikka e'tibor berishga ham taklif qilgan. Navoiyning "Qaro ko'zum" g'azali o'zbek adabiyotida o'zining mazkur asarlarining biri sifatida butun dunyoda ham tanilgan va ma'naviy xazinasi qadimiy xalqaro barcha adabiyot alokalarga ta'sir qilgan. Gazelning adabiyotshunoslar va o'qishchilar orasida o'ziga xos ahamiyati va qiymati mavjud.

O'N SAKKIZ YOSH HAYRATLARI O`n sakkiz ming olam oshubi agar boshindadur, Ne ajab, chun sarvinozim o`n sakkiz yoshindadur. Desa bo`lg`aykim, yana ham o`n sakkiz yil husni bor, O`n sakkiz yoshina muncha fitnakim boshinadur. O`n sakkiz yil dema, yuz sakson yil o`lsa, uldurur, Husn shohi, ul balolarkim, ko`zu qoshinadur. Hayrat etmon husni naqshidaki, har hayratki, bor, Barchasi ezid taolo sun`i naqqoshinadur. Tan anga siymu ichina tosh muzmar ko`nglidin, Aqlg`a yuz hayrat, ul oyning ichu toshinadur. May ketur, ey mug`ki, yuz hayrat aro qolmish Masih, Bul ajablarkim, bu eski dayr xuffoshindadur. To Navoiy to`kti ul oy furqatidin bahri ashk, Har qachon boqsang, quyosh aksi aning yoshindadur.

"O'n sakkiz yosh hayratlari" Navoiyning mashhur gazellaridan biridir. Bu gazel Navoiyning o'z-o'zini tanishlik va hayrat qilishga oid hissiyotlarini ifodalaydi. Gazel o'qishchiga to'g'ri keladigan yoshning hayratlari va hayratga olib kelgan xayollar haqida gaplashadi. Gazelning rythmi uslubiy ravishda yo'qolgan versifikatsiya qoidalari asosida yaratilgan. Sheralarning misralari o'zaro o'xshash va to'g'ri taqqoslashgan. Gazel Navoiyning "hazaj" uslubi bilan yozilgan bo'lib, har bir misra yigirma beshta harfdan iborat bo'lgan hamr shaklida yaratilgan. Gazelning ravishining tuzilishi, "hemistich" deb ataladigan uslubiy birlashma bilan aytib bermoq mumkin. Misralar izzatga solishtirilgan va o'qishchiga mazmunli xayollarni aks ettirishga intilgan. Gazel muallifning o'z hayoti va o'z-o'zini tanishlik va hayrat qilishga oid hissiyotlarini ifodalaydi. Navoiy o'zining o'n sakkiz yoshlik davrida dunyoda mavjud bo'lgan ajabliklarni tasavvur etib, hayrat qilishga duch kelayotganligini bildiradi. Gazelning har bir misrasi o'qishchini yangi va namoyon hissiyotlarga olib boradi. "O'n sakkiz yosh hayratlari" gazeli o'zbek adabiyotida muhim ahamiyatga ega bo'lib, Navoiyning adabiyotshunoslar va o'qishchilar orasida e'tibor bilan o'qiladi. Gazel Navoiyning o'ziga xos odatiy tarzida yozilgan bo'lib, uning xususiyatlarini namoyon etadi. Bu gazel Navoiyning shoirlik mahorati va ma'naviyatining ahamiyatini ko'rsatib beradi.

MUBTALO BO'LDIM SANGA Ko'rgali husnungni zoru mubtalo bo'ldum sanga, Ne balolig' kun edikim, oshno bo'ldum sanga. Har necha dedimki kun-kundin uzay sendin ko'ngul, Vahki, kun-kundin batarrak mubtalo bo'ldum sanga. Men qachon dedim: "Vafo qilg'il manga" zulm aylading, Sen qachon deding: "Fido bo'lg'il manga" bo'ldim sanga. Qay pari paykarga dersen telba bo'ldung bu sifat, Ey pari paykar, ne qilsang qil manga, bo'ldum sanga. Ey ko'ngul, tarki nasihat aylading ovora bo'l, Yuz balo yetmaski, men ham bir balo bo'ldum sanga. Jomi Jam birla Xizr suyi nasibimdur mudom, Soqiyo, to tarki joh aylab gado bo'ldum sanga. G'ussa changidin navoe topmadim ushshoq aro, To Navoiydek asiru benavo bo'ldum sanga.

Mubtalo bo'ldim sanga g'azali Navoiyning taninadigan asarlari orasida o'zining ma'naviyatga erishishga intilgan biridir. Bu g'azalda sevgi, husn va shoirning o'zini g'oya qilishiga oid hissiyotlar ifodalangan. G'azalning uslubi g'azal uslubi bilan yozilgan bo'lib, har bir misra yigirma beshta harfdan iborat. Misralar o'zaro o'xshash va to'g'ri taqqoslashgan. G'azalda shoirning sevgan kishiga o'ziga xoslik bildiriladi. Navoiyning shoirlik mahorati va g'azalning xususiyatlari g'azalning o'zbek adabiyotidagi o'rinini ta'minlaydi. G'azalda shoir sevgilining husniga mubtalo bo'lganligini ifodalaydi. Shoir sevgilisi uchun hayratga tushgan va uning sevgisi uchun o'zini qurban qilgan. Uning so'zlari, iste'dodlari va shaxsiy haqiqiyatlari sevgilisiga ta'sir etgan. G'azalning so'zlarida shoirning sezgirlik va g'ayratini ko'rib chiqish mumkin. Navoiyning "Mubtalo bo'ldim sanga" g'azali o'zbek adabiyotida qadimiy qadriyatga ega bo'lib, shoirning o'ziga xos shoirlik uslubini namoyon etadi.

LABLARINGKIM HAYF ERUR... Lablaringkim hayf erur teng tutmoq oni qand ila, Sindirur yuz qand bozorini shakkar xand ila. Toki hayronmen senga nomus ila itmish ko'ngul, Telba yanglig'kim, qochar el g'ofil o'lg'ach band ila. Odam ul soatki jannat ichra avlodin ko'rar, Ne quvong'ay dam-badam sen nozanin farzand ila. Qo'y nasihat, zohido, o'tlug' damimdin vahm qil, Telba it imkoni yo'qturkim, sog'alg'ay pand ila. Hojatingni elga arz etmakka hojat bo'lmasun, Xush chiqishsang lahzani bu zori hojatmand ila. Lablaring hajrinda yur parkandkim bo'lmish ko'ngul, La'l erur mahlul qon o'rnig'a har parkand ila. Chun Navoiy ko'ngli sindi, emdi lutfing ne asig'? Kim ushatsa shishani bitmas yana payvand ila.

"Lablaringkim hayf erur" g'azali Navoiyning mashhur asarlari orasida o'zining o'ziga xos g'oya va shoirlik uslubini namoyon etgan biridir. Bu g'azalda sevgi, hayrat, va g'ayratga oid hissiyotlar ifodalangan. G'azalning uslubi g'azal uslubi bilan yozilgan bo'lib, har bir misra yigirma beshta harfdan iborat. Misralar o'zaro o'xshash va to'g'ri taqqoslashgan. Shoirning so'zlarida musiqa va ranglilik ifodalanishi odatiy. G'azalning mavzusi shoirning sevgilisi uchun hayrat va g'ayratning ko'nguliga etkisi haqida. Shoir sevgilisining lablarini hayron qilib, uning qiziqishiga va jazbaga olib kelganlikni aks ettiradi. Shoirning so'zlari o'ziga xos poetik xususiyatga ega bo'lib, g'azal o'qishchiga sezgirlik va hamrohlik hissiyatini beradi. Navoiyning "Lablaringkim hayf erur" g'azali o'zbek adabiyotida muhim ahamiyatga ega bo'lib, shoirning shoirlik uslubi va ma'naviyatining o'rnini namoyon etadi. Bu g'azal qiziqarli tarkibiy tuzilmaga ega bo'lib, o'zbek adabiyotshunoslar va o'qishchilar orasida hamrohlik va o'ziga xos g'oya bildiradi.

OSHIQ O'LDUM Oshiq o'ldum, bilmadim yor o'zgalarga yor emish, Olloh-olloh, ishq aro mundoq balolar bor emish. Qaddig'a el mayli bo'lg'ondin ko'ngul ozurdadur, Ul alifdin zorlarning hosili ozor emish. Elga novak urdi, men o'ldim erur bu turfakim, Jonim etgan resh el bag'rig'a kirgan xor emish. Rishtakim, muhlik yaram og'zig'a tiktim angladim, Kim kafan jinsi qirog'idin suvurgan tor emish. Ko'yi devoridin og'riq tang'a tushgan soyadek, Sel g'amidin emdi soya o'rnig'a dildor emish. Jong'a taxvif ayladim tig'i halokidin aning, Bilmadim bu ishdin ul o'lguncha minnatdor emish. Ey Navoiy, xo'blarni ko'rma osonlig' bilan, Kim biravkim soldi ko'z, uzmak ko'ngul dushvor emish.

"Oshiq o'ldum" g'azali Navoiyning ma'naviyatga oid shoiriy asarlari orasida o'zining o'ziga xos g'oya va poetik uslubini namoyon etgan biridir. Bu g'azalda ishqning hayratlari, ezguliklari va oshiqning o'ziga xoslik bildiriladi. G'azalning uslubi g'azal uslubi bilan yozilgan bo'lib, har bir misra yigirma beshta harfdan iborat. Misralar o'zaro o'xshash va to'g'ri taqqoslashgan. Shoirning so'zlari o'ziga xos ifodali va o'zbek adabiyotidagi g'azal uslubi bilan uygun. G'azalda oshiqning qalbida o'zgalar va ezguliklar uchun yor e'tkazish, ishqning hayratlari va sabr qilishga intilish, o'zgalar bilan turmush qurishning zorligi ifodalangan. Shoirning so'zlari oshiqning jon va o'zgalariga bog'liq hayotiy tajribalarini ifodalaydi. Oshiqning ishqga oid barcha ezguliklarni sabr va minnat bilan qabul qilishni namoyon etadi. Navoiyning "Oshiq o'ldum" g'azali o'zbek adabiyotida uning shoirlik mahorati va g'azalning o'ziga xos poetik uslubi bilan e'tibor qozonadi. Bu g'azal o'qishchilarga oshiqning o'ziga xosliklarini his qilish, ishqning ezguliklarini anglash va hayratlarini tushunishga imkoniyat beradi.

ISTADIM Qon yutub umri jahon ahlida bir yor istadim, Lekin ul kamrak topildi, garchi bisyor istadim. Kimga kim jonim fido aylab sog'indim dam-badam, Ermas erdi yorliqda chun vafodor istadim. Bilmadim olam elida yo'qturur mutlaq vafo, Vahki, umri ulcha yo'qtur sog'inib yor istadim. Ulki, topilmas bashar jinsida vah g'aflat ko'rung, Kim pari xaylida men devonai zor istadim. Sirri ishqimni ko'ngul ko'z birla fosh etmak ne tong, Qalbu tardomanni men chun sohib asror istadim. Shayx birla xonaqahdin chun yorug'luq topmadim, Dayr piri xizmatig'a ko'yi xammor istadim. Ey Navoiy, chun rafiqi topmadim, bu g'ussadin, O'zni bekaslik balosig'a giriftor istadim.

"Istadim" g'azali Navoiyning ma'naviyatga oid shoiriy asarlari orasida o'zining o'ziga xos g'oya va poetik uslubini namoyon etgan biridir. Bu g'azalda ishqning ko'ngulni boyitish va hayratlarni ifodalash, biror kishi yoki muhit topishga oid o'zga hissiyotlar ifodalangan. G'azalning uslubi g'azal uslubi bilan yozilgan bo'lib, har bir misra yigirma beshta harfdan iborat. Misralar o'zaro o'xshash va to'g'ri taqqoslashgan. Shoirning so'zlari o'ziga xos ifodali va o'zbek adabiyotidagi g'azal uslubi bilan mos keladi. G'azalda shoirning o'ziga xoslik qilish, o'ziga xos g'oya bildirish va o'zga oid umidlar va talablar aks ettiriladi. Shoir ishqga oid erdalarni, ulki topilmaslik va hayratga oid hayronliklarni ifodalaydi. U erkinlik, bilim, jon, pari, xizmat va ko'ngulning yorug'ligiga oid istaklarni izhor etadi. Navoiyning "Istadim" g'azali o'zbek adabiyotida shoirning ishqning xususiyatlari va o'zga oid umidlarni ifodalash uslubini namoyon etadi. U bu g'azalda o'zgalar bilan uchrashishning va uning o'ziga xos g'oyalarini ifodalashning asrlik ma'noli to'plamiga kirishqichi bo'lib, o'qishchilarga poetik tajriba va hamrohlik hissiyatini beradi.

MENI MEN ISTAGAN KISHI... Meni men istagan o'z suhbatiga arjumand etmas, Meni istar kishining suhbatin ko'nglum pisand etmas. Ne bahra topqamen andinki, mendin istagay bahra, Chu ulkim bahrai andin tilarmen bahramand etmas. Netay huru pari bazminki, qatlim yo hayotimg'a, Ayon ul zahr chashm aylab nihon, bu no'shxand etmas. Kerakmas oy ila kun shaklikim, husnu malohatdin, Ichim ul chok-chok etmas, tanim ul band-band etmas. Kerak o'z chobuki majnunvashi qotil shiorimkim, Buzug' ko'nglumdin o'zga yerga javloni samand etmas. Ko'ngul uz charx zolidin, firibin yemakim, oxir Ajal sarrishtasidin o'zga bo'ynungg'a kamand etmas. Ul oy o'tlug' yuzin ochsa, Navoiy tegmasun deb ko'z, Muhabbat tuxmidin o'zga ul o't uzra sipand etmas.

"Meni Men Istagan Kishi" g'azalida shoirning o'zini istayotgan kishi haqida xosiyatlar va hissiyotlar ifodalangan. Shoirning o'zini istagan kishiga oid talablar va ularga qarshi hissiyotlar g'azalning asosiy mavzusini tashkil etadi. Ushbu g'azalda shoir o'z suhbatida bo'lgan munosabatlariga qaramay, o'zini istagan kishining meninga qarshi suhbatidan qoniqtirmaydi. U o'ziga xos munosabat va g'oyalar bildirishni talab qiladi. G'azalda shoirning so'zlarining o'ziga xos ifodali va o'zbek adabiyotidagi g'azal uslubi bilan mos keladi. Misralar o'xshashlik va taqqoslash bilan yozilgan va g'azalning barcha misralari o'zaro ravishda bog'lanadi. Shoirning istaklari, o'zining unvonlari va qonuniyatlari g'azalda aks ettiriladi. Uning o'ziga xoslik, xayollar va talablar ko'rsatiladi. Shoirning ishqning xususiyatlari, hayronliklar va o'ziga xos g'oyalarini ifodalash uslubi g'azalning asrlik ma'noli to'plamiga kirishqichi bo'lib, o'qishchilarga poetik tajriba va hamrohlik hissiyatini beradi. Navoiyning "Meni Men Istagan Kishi" g'azali o'zbek adabiyotida shoirning o'zini istayotgan kishiga oid talablarini va ularga qarshi hissiyotlarini ifodalaydi. U shoir va qo'llab-quvvatlash qobiliyatiga ega bo'lgan o'qituvchilar, o'qishchilar va o'zbek adabiyoti muharrirlik qilgan odamlar uchun qiziqarli va foydali bo'ladi.

KECHA KELGUMDIR DEBON… Kecha kelgumdir debon ul sarvi gulro' kelmadi, Ko'zlarimga kecha tong otquncha uyqu kelmadi. Lahza-lahza chiqtimu chektim yo'lida intizor, Keldi jon og'zimg'avu ul sho'xi badxo' kelmadi. Orazidek oydin erkanda gar etti ehtiyot, Ro'zgorimdek ham o'lg'onda qorong'u kelmadi. Ul parivash hajridinkim yig'ladim devonavor, Kimsa bormukim anga ko'rganda kulgu kelmadi. Ko'zlarindin necha suv kelgay deb o'lturmang meni, Kim bori qon erdi kelgan bu kecha suv kelmadi. Tolibi sodiq topilmas, yo'qsakim qo'ydi qadam, Yo'lg'akim avval qadam ma'shuqa o'tro' kelmadi. Ey Navoiy, boda birla xurram et ko'nglung uyin, Ne uchunkim boda kelgan uyga qayg'u kelmadi.

"Kecha Kelgumdir Debon" g'azalida shoirning kecha kelgan kishi haqida izohlangan. Shoir kechaga qarab kelgan kishining g'oyalari va xayollari haqida gapiradi. G'azalda shoirning kechaga oid xususiyatlari va hissiyotlari tasvirlanadi. U shoirning kechaga bog'liq iztiroblarini, o'ziga xosliklarini ifodalaydi. Shoirning uxlash va intizorlik hissiyotlari g'azalning asosiy mavzusini tashkil etadi. Misralar o'zbek adabiyotidagi g'azal uslubi bilan yozilgan va har bir misra o'zaro ravishda bog'lanadi. Shoirning so'zlarining o'ziga xos ifodali va musiqiy tomoshalar bilan yozilganligi g'azalga xoslik keltiradi. Navoiyning "Kecha Kelgumdir Debon" g'azali shoirning kechaga oid hissiyotlarini, o'ziga xosliklarini va intizorlik hissiyatini ifodalaydi. U o'qishchilarni shoirning hissiyotlariga yaqinlashishga o'zgartirib, o'zbek adabiyotining g'azal ustunligini ko'rsatadi. G'azal o'qishchilarga o'zbek adabiyoti va poetika uslubining ko'rinib turishiga imkoniyat beradi.

JONG'A CHUN DERMEN Jong’a chun dermen: «Ne erdi o’lmakim kayfiyati?» Derki: «Bois bo’ldi jism ichra marazning shiddati». Jismdin so’rsamki: «Bu za’fingg’a ne erdi sabab?» Der: «Anga bo’ldi sabab o’tluq bag’irning hirqati». Chun bag’irdin so’rdum, aytur: «Andin o’t tushti manga Kim, ko’ngulga shu’la soldi ishq barqi ofati». Ko’ngluma qilsam g’azab, ayturki: «Ko’zdindur gunah, Ko’rmayin ul tushmadi bizga bu ishning tuhmati». Ko’zga chun dermenki: «Ey, tardomani yuzi qaro, Sendin o’lmish telba ko’nglumning baloyu vahshati». Yig’lab aytur ko’zki: «Yo’q erdi manga ham ixtiyor Ki, ko’rundi nogahon ul sho’xi mahvash tal’ati». Ey Navoiy, barcha o’z uzrin dedi, o’lguncha kuy Kim, sanga ishq o’ti-o’q ermish azalning qismati.

"Jong'a Chun Dermen" g'azalida shoirning o'zining jismoniy va ruhiy halini bayon etish va o'zining o'limga yaqinlashishining sabablarini tushuntirishga urinadi. G'azalning boshida shoir o'ziga "Jong'a chun dermen" deb savol beradi. U o'zining o'lmakim kayfiyatini va jismning marazning shiddatini tushuntiradi. Shoir jismning za'fiyatini va bag'irning hirqatini o'rtaga surlaydi va ularga sababni izohlaydi. Shoirning bag'irga so'rosi esa ko'ngulga ishq barqining to'lg'ati bo'lgan kishi tomonidan javoblangan. Shoirning ko'ngulni yo'q qilishi, ko'zlariga g'azablanishi, va o'zini ixtiyorga solishi keltirilgan. G'azalda ko'zlar o'rtasidagi munozaralar va o'zaro izohlar jismoniy va ruhiy til orqali shoirning halini va o'zining o'limga yaqinlashishini ifodalaydi. Shoirning bu haliga o'zbek adabiyotining g'azal ustunligi va o'zga yo'naltirilgan. Navoiyning "Jong'a Chun Dermen" g'azali shoirning o'zining o'limga yo'naltirishining sabablarini, jismoniy va ruhiy halini ifodalaydi. U o'qishchilarni shoirning haliga yaqinlashishga chaqiradi va o'zbek adabiyotidagi g'azal uslubining kuchini namoyish etadi. G'azal o'qishchilarni o'zbek adabiyotiga kirish va o'zlarining o'ziga xosliklarini tushunishga chaqiradi.

XIL'ATIN TO AYLAMISH… Xil’atin to aylamish jonon qizil, sorig’, yashil, Shu’layi ohim chiqar har yon qizil, sorig’, yashil. Gulshan ettim ishq sahrosin samumi ohdin Kim, esar ul dasht aro har yon qizil, sorig’, yashil. Shishadek ko’nglumdadur gulzori husnung yodidin, Tobdonning aksidek alvon qizil, sorig’, yashil. Orazu xoling bila xatting xayolidin erur Ko’zlarimning ollida davron qizil, sorig’, yashil. La’lgun may tutqil oltun jom birla sabzada Kim, bulardin yaxshi yo’q imkon qizil, sorig’, yashil. Faqr aro berangliq dushvor erur behad, valek Xirqada tikmak erur oson qizil, sorig’, yashil. Ey Navoiy, oltinu shingarfu zangor istama, Bo’ldi naming rangidin devon qizil, sorig’, yashil.

ISTANGIZ Istaganlar, bizni sahroi baloda istangiz, Vodiyi hijron ila dashti fanoda istangiz. Vomiqu, Farhodu Majnundeklar ul vodiy aro Bo'lsalar paydo, meni ham ul aroda istangiz. Yuz alarning ishqicha dardu, balou g'ussag'a Tolib el boshig'a kelgan mojaroda istangiz. Eyki, istarsiz savodul vajh fiddorayidin, Boxabar bo'lmoq meni yuzi qaroda istangiz. Ko'nglim ul zulf ichradur, zinhor ishqim sharhini Istamang men telbada, ul mubtaloda istangiz. Nuqta yanglig'kim, vafo uzra qilur kotib raqam, Ishq o'tining dog'ini ahli vafoda istangiz. Og'zi shavqidin Navoiy itti, oni istar el, Yo adam dashtida, yo mulki fanoda istangiz.

KELGAY Ne kun o'lg'ayki, nigorim kelgay, Bog'i umrumda bahorim kelgay. Umr bog'ida bahor uldurkim, Sarvqad lolauzorim kelgay. Il gado jonig'a o't tushkaykim, Olg'ali sham'i mazorim kelgay. Ko'yida itti ko'ngul, vah, qachon ul Masti devonashiorim kelgay. Qani maykim, chu ichib mast o'lsam, Ko'kka tuz boqqali orim kelgay. Ey Navoiy, tilamon huru pari, Shoyad ul bazmda yorim kelgay.